بررسی تغییرات مکانی و زمانی کیفیت آب رودخانه ارتکند ناشی از پساب مزارع پرورش ماهی

Authors

  • رضا غفوریان مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان‌رضوی
  • علی باقریان کلات دانشجوی دکتری، پردیس بین‌الملل دانشگاه فردوسی مشهد،
  • غلامرضا لشکری‌پور استاد، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
  • غلامعلی گزنچیان استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان‌رضوی
  • محمد غفوری استاد، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
  • ناصر حافظی‌مقدس دانشیار، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

در سال‌های اخیر فعالیت مزارع پرورش ماهی در حاشیه رودخانه ارتکند کلات گسترش قابل ملاحظه‌ای یافته است. در این‌گونه فعالیت‌ها چنان‌چه ضوابط زیست‌محیطی رعایت نشود، ممکن است پیامدهای زیان‌باری را برای اکوسیستم رودخانه در پی داشته باشد. در این پژوهش، به‌منظور بررسی تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب رودخانه ارتکند کلات در استان خراسان رضوی که متاثر از ورود پساب مزارع پرورش ماهی قزل‌آلا در این رودخانه می‌باشد، بررسی‌های لازم در هفت ایستگاه مورد مطالعه قرار گرفت. برخی از خصوصیات فیزیکوشیمیایی و زیستی آب رودخانه، طی یک سال و در چهار فصل مختلف اندازه‌گیری شد. نتایج آنالیز نمونه‌ها نشان داد، دامنه مقدار متوسط پارامترها در ایستگاه‌های مطالعاتی در مدت بررسی، برای دما بین 13.3 تا 15 درجه ‌سانتی‌گراد، اسیدیته 7.9 تا 8.1، هدایت الکتریکی بین 354 تا 732 میلی‌موس بر سانتی‌متر، اکسیژن محلول ((DO بین 8.4 تا 9.6 میلی‌گرم در لیتر و برای اکسیژن مورد نیاز زیستی (BOD5) و اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (COD)به‌ترتیب بین یک تا 3.7 و 2.5 تا 13.9 میلی‌گرم در لیتر متغیر بود. بررسی‌ها نشان داد، از نظر مکانی در ایستگاه‌های مورد بررسی به طرف پایین‌دست رودخانه، افزایش پارامترهای BOD5 و COD در سطح یک درصد معنی‌دار است. ضمناً کاهش میزان اکسیژن محلول از نظر زمانی یعنی در فصول مختلف سال در سطح یک درصد معنی‌دار می‌باشد. بررسی‌‌ها نشان داد، تغییرات پارامترهای BOD5، COD و DO عمدتاً متاثر از تغییر شرایط محیطی و شدت فعالیت مزارع پرورش ماهی می‌باشد. هرچند که در پساب مزارع پرورش ماهی در شرایط کنونی مقادیر پارامترهای BOD5 و COD پایین‌تر از حد مجاز استانداردهای محیط‌زیست می‌باشد، بدیهی است با گسترش فعالیت مزارع پرورش ماهی قزل‌آلا و با تخلیه مستقیم پساب این مزارع به آب رودخانه، مشکلات زیست‌محیطی رودخانه افزایش خواهد یافت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پاسخ بزرگ بیمهرگان کفزی رودخانه هراز به پساب مزارع پرورش ماهی قزلآلای رنگینکمان

اثر پساب مزارع پرورش ماهی قزلآلای رنگینکمان رودخانه هراز بر بزرگ بیمهرگان کفزی و توان خودپالایی رودخانه، با انتخاب چهار مزرعه و ده‌ایستگاه در منطقه مورد مطالعه صورت گرفت. نمونهبرداری از بزرگ بیمهرگان کفزی، در پنج نوبت در فصول مختلف سال انجام گردید. حدود 170000 نمونه بزرگ بیمهرگان کفزی شناسایی شده که به 34 جنس، 32 خانواده و 12 راسته تعلق داشتند. بیشترین فراوانی را در اکثر ایستگاهها، راسته Epheme...

full text

تأثیر کیفیت پساب مزارع پرورش ماهی بر عملکرد هیدرولیکی قطره‌چکان‌های تنظیم‌شونده نتافیم و میکروفلاپر

گرفتگی قطره‌چکان‌ها اصلی‌ترین مشکل هنگام کاربرد پساب در سیستم آبیاری قطره‌ای است که موجب کاهش دبی، یکنواختی پخش آب، راندمان آبیاری و افزایش هزینه‌های بهره‌برداری می‌شود. پساب مزارع پرورش ماهی حاوی مقادیر قابل قبولی مواد مغذی نیتروژن و فسفر است که می‌تواند مورد استفاده گیاهان قرار گیرد. از این رو، هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر پساب مزارع پرورش ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان بر عملکرد هیدرولیکی قطره‌چ...

full text

ارزیابی تاثیر پساب کارگاه های تکثیر و پرورش ماهی بر کیفیت فیزیکوشیمیایی آب رودخانه کبکیان در سال 1390

Background and purpose: Nowadays, development of aquaculture is one of the reasons for river pollution. The purpose of this study was to evaluate the effect of aquaculture effluent on physicochemical parameters of Kabkian River in 2011-12. Material and Methods: Sampling was conducted during three seasons in 2011-12 from 12 selected stations. Dissolved Oxygen, pH, TDS, EC and T parameters were ...

full text

ارزیابی شاخص‌ها و کیفیت آب رودخانه برای توسعه مراکز پرورش ماهی (مطالعه موردی: رودخانه کبکیان)

زمینه و هدف: پرورش ماهی نیازمند آب با کیفیت مناسب است تا امکان تولید محصولات با کمترین تلفات و ریسک بهداشتی فراهم گردد اما خود بعنوان یک منبع آلاینده بشمار می‌رود. هدف از این پژوهش، ارزیابی کیفی رودخانه با کاربری آبزی‌پروری است تا با توجه به پارامترهای فیزیکوشیمیایی و شاخص کیفی آب امکان توسعه مراکز بیشتر پرورش ماهی بررسی گردد. مواد و روش‌ها: این مطالعه بصورت میدانی و آزمایشگاهی، در 6 دوره در سا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 4

pages  243- 254

publication date 2014-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023